İlk Tescil (Sıfır Araç) İşlemleri
Araçların ilk tescil işlemleri 31.01.2018 Tarihli ve 30318 sayılı Resmî Gazete'de yayınlanan Araçların Satış, Devir Ve Tescil Hizmetlerinin Yürütülmesi Hakkında Yönetmeliğin 13. Maddesine göre tescile yetkili kurumlar tarafından aşağıdaki esaslar çercevesinde yapılır.
Aracın İlk Tescil İşleminde İbraz Edilmesi Gereken Evraklar
İlk tescil işleminin yapılabilmesi için sahiplik belgesi, uygunluk belgesi, zorunlu mali sorumluluk sigortası poliçesi ve özel tüketim vergisi ödeme belgesinin aslının ibraz edilmesi zorunludur. Ancak bu belgelere ait bilgilerin ilgili kamu kurum veya kuruluşları ile gerçek veya diğer özel hukuk tüzel kişilerinin elektronik verileri üzerinden alınabilmesi veya teyidi halinde, ibraz zorunluluğu aranmayabilir.
Araçların İmal, Tadil ve Montajı Hakkında Yönetmeliğin 2 nci maddesi kapsamında tip onayı veya münferit onay isteğe bağlı olan ve bu Yönetmeliğin 22 nci maddesinin ikinci fıkrası kapsamında olan araçların tescilinde, imalatçı veya yetkili temsilcisi tarafından düzenlenmiş olan aracın teknik bilgilerini gösterir belge uygunluk belgesi yerine kabul edilir. Tamamlanmamış araçların tescili yapılmaz.
İlk Muayene Geçerlilik Süresi
İlk muayene eçerlilik sürtesi şu şekilde hesaplanır, ilk defa tescili yapılacak araçlarda ilk muayene geçerlilik süresi, uygunluk belgesi tarihi başlangıç kabul edilerek araç cinslerine göre belirlenir. 23/9/2004 tarihli ve 25592 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Araç Muayene İstasyonlarının Açılması, İşletilmesi ve Araç Muayenesi Hakkında Yönetmelikte belirtilen ilk muayene süresini geçirmiş araçlar, bir aylık muayene süresi verilmek suretiyle tescil edilir.
Aracın Model Yılı
İlk tescili yapılacak aracın model yılı aşağıdaki şekilde belirlenir;
a) Tam aracın imal tarihi,
b) Tam aracın daha sonra bir aşamadan daha geçirilerek tamamlanmış araç olması durumunda, tam araç uygunluk belgesindeki tarih,
c) Tamamlanmamış aracın tamamlanması durumunda Tamamlanmış Araç Uygunluk Belgesinde gösterilen tarih kabul edilir.
Trafik Şahadetnamesi
Araçların giriş işlemini yapan gümrük idareleri tarafından, tescil işlemlerine esas olmak üzere düzenlenen trafik şahadetnamesinin bir örneği veya bu belgede yer alan bilgiler gümrük işleminin tamamlandığı tarihten itibaren on beş gün içinde elektronik ortamda; bunun mümkün olmaması halinde ise yazılı olarak Türkiye Noterler Birliğine gönderilir. Bu fıkra kapsamında tescili yapılacak araçların trafik şahadetnamelerinde yer alan bilgiler tescile yetkili olanlar tarafından Gümrük ve Ticaret Bakanlığı kayıtlarından elektronik ortamda sorgulanabilir.
Uygunluk Belgesi
Tescile tabi ve Türkiye’de tescil edilecek olan araçları imal veya ithal edenler; bu araçların uygunluk belgesi bilgileri ile gerekli görülen diğer bilgilerini güvenli elektronik imza kullanarak ARTES’e kaydetmek zorundadır.
Tescilden Önce El Değiştiren veya Tadilat Yapılan Araçlar
Araçları imal veya ithal edenler tarafından ARTES’e kaydedilen ve tescil edileceği safhaya kadar el değiştiren veya üzerinde tadilat yapılan araçlara ilişkin değişikliklerin ARTES’e işlenmesi amacıyla, imalatçı veya ithalatçılar için bildirim zorunluluğu getirmeye ve bu bildirimlerin usul ve esaslarını tespit etmeye Maliye Bakanlığının görüşünü almak suretiyle Türkiye Noterler Birliği yetkilidir.
İlk Tescil İşlemi Süresi
Araçların ilk tescil işlemleri, aracın satın alınma veya trafik şahadetnamesinin düzenlendiği tarihten itibaren üç ay içinde ilgilisine göre herhangi bir noter veya Emniyet Genel Müdürlüğü trafik tescil kuruluşları tarafından elektronik ortamda gerçekleştirilir. Bu sürenin geçirilmesi halinde tescil işleminin yapılabilmesi için trafik idari para cezası karar tutanağının düzenlenmesi gerekir.
Tescile Yetkili Kurumlar
(8) Satışı yapılan araçların tescile esas işlemleri Türkiye Noterler Birliği tarafından yetkilendirilen kamu kurum veya kuruluşları ile gerçek veya özel hukuk tüzel kişileri aracılığıyla da yürütülebilir. Bu durumda;
a) Yetki verilenler tescil için gerekli bilgileri ARTES’e güvenli elektronik imzalı olarak bildirir.
b) Bildirim üzerine aracın tescilinde herhangi bir sakınca olmadığının anlaşılması halinde tescil işlemi ARTES’te gerçekleştirilir.
c) Tescil işleminin gerçekleşmesiyle birlikte bir ay süreyle geçerli araç tesciline ilişkin geçici belge ve plaka basım talep belgesi oluşturulur. Belgeler yetki verilenler tarafından iki suret olarak basılır, kaşe veya mühür vurularak imzalanır. Belgelerin birer sureti araç sahibine verilir, birer sureti ise diğer belgelerle birlikte beş yıl süreyle muhafaza edilir.
ç) Araç tesciline ilişkin geçici belgenin düzenlendiği tarihten itibaren bir ay içerisinde araç sahibinin başvurusu üzerine araç tescil belgesi herhangi bir noter tarafından basılır. Araç tescil belgesinin ilgilisine teslim edilmesi ile birlikte araç tesciline ilişkin geçici belge hükümsüz sayılır.
d) Yetkilendirilen gerçek veya özel hukuk tüzel kişileri, tescile esas yapacakları işlemleri, noter onaylı protokol çerçevesinde başka gerçek veya özel hukuk tüzel kişilerine yaptırabilirler. Bu durumda gerekli belgeler protokolün taraflarınca beş yıl süreyle muhafaza edilmek üzere yeterli sayıda düzenlenir.
e) Yetkilendirilen gerçek veya özel hukuk tüzel kişilerinin oda sicil kaydı (ticaret odası, sanayi ve ticaret odası, ilgili esnaf odası ve benzeri) ile vergi kaydının bulunması gerekir. Ayrıca, yetki verilecek kişinin gerçek kişi olması halinde ilgili kişinin, tüzel kişilik olması halinde ise şirketi temsile yetkili olan kişi ile ARTES’te işlem yapmaya yetki verecekleri kişinin; malvarlığına, ulaşım araçları veya sabit platforma, topluma, kamu güvenliğine, kamunun sağlığına, kamu barışına, genel ahlaka, millete ve devlete, devletin güvenliğine, anayasal düzen ve bu düzenin işleyişine karşı suçlardan hüküm giymemiş olmaları şarttır.
f) Araçları imal veya ithal edenler, Türkiye Noterler Birliği tarafından belirlenecek kamu kurum veya kuruluşları ile gerçek veya özel hukuk tüzel kişileri, içeriği Türkiye Noterler Birliği tarafından belirlenen ve ARTES’te bulunan taahhütnameleri güvenli elektronik imzaları ile imzalamaları halinde yetkilendirilmiş sayılır. Buna ilişkin diğer usul ve esaslar Türkiye Noterler Birliğinin resmi internet sitesinde yayımlanır.
Gelir İdaresi Başkanlığına Bildirim
Bu araçların tescilini yapan noterler veya Emniyet Genel Müdürlüğü trafik tescil kuruluşları tarafından tescil işlemi elektronik ortamda Gelir İdaresi Başkanlığına, elektronik ortamda bildirimin mümkün olmaması halinde ise on beş iş günü içerisinde yazılı olarak ilgili vergi dairesine bildirilir.