Siirt Din Turizmi Ve Camileri
Türkiye'nin her şehri, sahip olduğu değerleri ile turizm açısından önemli bir nokta oluştururken, inanç turizmi açısından da Türkiye'nin en önemli şehirlerinden birisi Siirt ilidir. Hem merkezi hem ilçeleri ile inanç turizmi konusunda önemli bir turistik yapı sağlarken, özellikle Evliyalar Diyarı olarak adlandırılan Tillo veya yeni ismiyle Aydınlar ilçesi ön plana çıkmaktadır.
İbrahim Hakkı Hazretleri, İsmail Fakirullah Hazretleri, Veysel Karani Hz. ve adları bir liste oluşturacak birçok büyük zatın türbelerinin bulunduğu Siirt aynı zamanda Ulu Camii gibi önemli yapılar sayesinde inanç turizmine çok büyük katkılar sunmaktadır. Aslında Siirt kendi içerisinde tüm il nüfusu ile 320 bin ve şehir nüfusu ile 200 bin gibi bir nüfusa sahiptir. Yani çok büyük bir şehir olmasa da Siirt yaklaşık 200 üzerinde camisi ile muhafazakar yapılı bir kenttir.
Siirt Tarihçesi
Tarihinden kısaca bahsedilmesi gerekirse, M.Ö. dönemde Mezopotamya ve Anadolu'nun kesiştiği noktalardan biri olması ile birlikte cilalı taş döneminden bu yana bir yerleşim yeri oluşturmuştur. Yaklaşık 3500 yıllık bir tarihi bulunan Akabe Yolu da bu kentten geçmiştir. Siirt'te İslamiyet egemenliği 639 yılında Halit Bin Velid'in Hasankeyf Savaşı sonrasında Siirt’in kendisine teslim edilmesi ile başlamıştır.
Çok eski zamanlardan bu yana İslamiyet'in yaşandığı Siirt'te, Malazgirt Savaşı sonrasında Türklerin Anadolu'ya yerleşmesi, Büyük Selçuklu devleti ve ardından gelen Osmanlı hakimiyeti ile Siirt her zaman bir İslam şehri olmayı sürdürmüştür.
Siirt İnanç Turizmi
İnanç turizmi, Siirt ile özdeşleşmiş turistik bir kavram olmakla birlikte kentte özellikle son yıllarda gelişen ve güçlenen bir turizm olgusu bulunmaktadır. Ekonomik ve kültürel anlamda yaşanan bu gelişme ile birlikte kentte turizmin artan etkisi sayesinde çok uzun yıllardır yer alan birçok yapı koruma altına alınmış, restorasyonları yapılmış ve bugün aktif turizme kazandırılmıştır.
Yapılan araştırmalar ve oluşturulan envanter bağlamında yaklaşık 40 bin evliyanın bugüne kadar Siirt topraklarında yaşadığı ve özellikle Tillo (Aydınlar) ilçesinde yer aldıkları görülmektedir. Bu nedenle bilhassa Aydınlar ilçesi çok önemli bir inanç turizmi potansiyeline sahip olmakla birlikte ilçede yer alan inanç turizmi eserlerine bakıldığında da;
• İsmail Fakirullah türbesi
• Erzurumlu İbrahim Hakkı makamı
• Sultan Memduh hazretleri makamı
• Şeyh Muhammed el hazin türbesi
• Zemzemil Hassa hazretleri türbesi
• Yine bölgede bilinen Molla Halil Hazretleri, Şeyh İsmail Garip Hazretleri, Şeyh Abdülkadir Sani Hazretleri, Muhammed Sorahani Hazretleri, Nurhamze Hazretleri Ve Şeyh Celaleddin Hazretleri gibi önemli evliyaların kabristanları bulunmaktadır.
Sadece Aydınlar (Tillo) ilçesinde bulunan bu önemli makamlar dışında Siirt'te bulunan en önemli inanç turizmi noktalarından birisi elbette ki Ziyaret beldesi sınırlarında yer alan Veysel Karani türbesidir. Ayrıca şehir merkezindeki Cumhuriyet Camii, Siirt Ulu Camii ve Tillo Kabristanlığı gibi noktalar da inanç turizminin önemli bölgeleridir.
Sponsorlu Bağlantılar
Siirt İsmail Fakirullah Türbesi
Çok Küçük yaşlarda ilim tahsiline başlamış olan İsmail Fakirullah Hazretleri, ilerleyen yaşlarında hoca oluncaya kadar bu tahsile devam ederken, 40 yaşına kadar neredeyse ömrünün tamamını oruç tutarak geçirmiş ve her gün birkaç üzüm tanesi ile oruç açmıştır. Bilhassa 40 gün hiç konuşmayıp, yemeyip, içmeyip, mana alemine dalması ile bilinen İsmail Fakirullah Hz. binlerce insanın din ve ilim ile tanışmasına öncülük ederken, Hicri 1146 ve Miladi 1734 yılında vefat etmiştir.
Tillo ilçesinde hayatına devam etmiş ve vefat etmiş İsmail Fakirullah Hazretleri için bugün Tillo kabristanlığı içerisinde bulunan türbe inşa edilmiştir. İnanç turizmi açısından her yıl binlerce ziyaretçi alan bu türbe, büyük zatın halen bilinmesini ve ziyaret edilmesini sağlamaktadır.
Erzurumlu İbrahim Hakkı Hazretleri Makamı
Erzurumlu İbrahim Hakkı Hazretleri, gençlik zamanlarında kendisine bir mürşit bulmak amacıyla Tillo ilçesine gelmiştir. Bu sayede İsmail Fakirullah Hazretleri’nin hizmetine girdikten sonra hadis, fıkıh, tasavvuf, psikoloji, tıp, astronomi ve edebiyat gibi birçok bilimde çok yetenekli bir öğrenci olarak yetişmiştir. Bu büyük alim, özellikle çok değerli eserleri ve Marifetname gibi bilinen en büyük yapıtı ile dünya genelinde ün kazanmıştır.
Işık Hadisesi
İsmail Fakirullah Hazretleri vefat ettikten sonra İbrahim Hakkı Hazretleri hocası için Tillo kabristanında bir türbe inşa ettirir. Bu dönemde yeni yıl ile birlikte her yıl doğan ilk güneşin hocasının kabrinin başucunu aydınlatmasını talep etmiştir. Aksi takdirde bu doğan güneşin hiçbir hayrı olmayacağını ifade etmiştir.
İbrahim Hakkı hazretleri bu ifadesi sayesinde hocasına verdiği değeri gösterirken, bu sonucu elde etmek açısından da İsmail Fakirullah Hazretlerinin türbesinde hem mimari açıdan hem de astronomi açısından çok önemli bir çalışma gerçekleştirmiştir. Bilim dünyasında ve inanç dünyasında “Işık Hadisesi” olarak adlandırılan bu hadisede bir ayna düzeneği yer almaktadır.
İbrahim Hakkı hazretlerinin hocasının türbesi için yaptığı bu fizik ve astronomi çalışmasında Tillo ilçesinden takriben 3 kilometre doğuda bulunan bir tepeden ışığın alınmasını sağlamıştır. Bu açıdan bahsedilen tepe üzerine açık bir pencere içeren bir taş duvar inşa edilmiştir. Her yıl 21 Mart ve 23 Eylül ekinoks tarihlerinde güneş bu duvarın arkasından doğarken, duvardaki açıklıktan giren güneş türbenin önündeki kuleye giriş gerçekleştirir.
Işık kule içerisindeki aynada kırıldıktan sonra türbenin penceresinden içeri girdiğinde, İsmail Fakirullah Hazretleri'nin başucunda aydınlık bir güneş ışığı parlar. Bu düzenek 1960 yılında restorasyon yapılırken bozulmasına rağmen 2011 yılında tekrardan onarılmıştır ve bugün halen inanç turizmi açısından ziyarete açıktır.
Sultan Memduh Hazretleri Makamı
47.000 beyitten oluşan bir divan yazmış olan Sultan Memduh Hazretleri, 1847 yılında vefat etmiştir. Aydınlar (Tillo) ilçesinde metal malzemeden inşa edilmiş bir türbeye defnedilen bu zat, kentin en önemli alimleri arasında bulunmaktadır.
Şeyh Muhammed El Hazin Türbesi
Tarih içerisinde Siirt merkez Ulu Camii'nde vaaz vermiş, 40 gün boyunca İhlas suresinin tefsiri üzerinde vaaz vererek adını din tarihine yazmış olan Şeyh Muhammed El-Hazin 1891 yılında vefat etmiştir. Yakın tarihte türbesinde ve çevre bölgesinde yapılan restorasyon sayesinde bu yapı inanç turizmine kazandırılmıştır.
Veysel Karani Hazretleri Türbesi
Siirt denildiğinde tüm İslam dünyasının tanıdığı Veysel Karani Hazretleri akla gelmektedir. Ziyaret beldesi sınırlarında bulunan Veysel Karani Türbesi bu büyük zatın edebi makamıdır. Veysel Karani Hazretleri, tahminen 6. asırda yaşamış büyük bir alimdir. Muratoğulları isimli Yemen kabilesinden olmakla birlikte asıl ismi Üveys Bin Amir-i Kareni olan bu büyük zat, son peygamberin geldiğini duyduktan sonra İslam aşkıyla yanıp tutuşur.
Veysel Karani Hazretleri, yıllarca peygamber efendimizi görmek istese de hasta ve bakıma muhtaç annesini terk edemez ve peygamber efendimizi ziyaret edemez. Ancak yıllar sonrasında bir gün annesinden aldığı izin ile peygamber efendimizi ziyarete gitse de Hz. Muhammed Tebük seferinde olduğu için onu göremez. Resulullah hastalığının son döneminde hırkasının Veysel Karani'ye ulaştırılmasını ister ve bu hırka Veysel Karani'ye ulaşırken, inanç dünyası açısından çok önemli bir olay olarak tarihe geçer.
Veysel Karani Hazretleri türbesi, Siirt il merkezine 40 kilometre mesafede olmak ile birlikte 1920 yılında inşa edilmiş, 1967 yılındaki yıktırılmış ve sonrasında yeni bir türbe inşa edilmiştir. Özellikle her yıl 16-17 Mayıs Veysel Karani anma günlerinde Türkiye'nin dört bir tarafından ziyaretçi almaktadır.
Siirt Cumhuriyet Camii
Cumhuriyet Camii, çok eski bir yapı olması ile birlikte tam olarak inşa tarihi bilinmeyen inanç turizmi yapılarından birisidir. Asıl adı Hıdrul Ahdar olmak ile birlikte 1926 yılında onarım gerçekleştirildikten sonra tekrardan kullanıma ve ziyarete açılmıştır.
Siirt Ulu Cami
Daha önce bahsedildiği şekilde 1129 yılında Selçuklu Sultanı Muiziddin Mahmut tarafından inşa ettirilen Siirt Ulu Camii, bir Selçuklu eseri olarak günümüze kadar ulaşmıştır. Çok önemli bir mimari yapı olmakla birlikte çini ve tuğla işçiliği ile özel bir görselliğe sahip olan bu cami, 1965 yılında Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından restore edilmiştir. Bugün özellikle il merkezindeki en önemli inanç turizmi yapısıdır.
Siirt Ulaşım
Siirt'e Türkiye'nin her yerinden ulaşmak için kara yolunu tercih etmek isterseniz Siirt Otobüs Firmaları'nı inceleyerek uygun fiyatlı Siirt otobüs bileti satın alabilirsiniz. Yine Siirt'e tren yolunu kullanarak da ulaşabilirisiniz, bunun için Ankara-Kurtalan arası sefer düzenleyen Güney Kurtalan Ekspresi'ni kullanabilirsiniz. Dilerseniz havayolu ile de Siirt'e ulaşmak mümkündür, bunun için de Siirt Havalimanı Uçuş Bilgilerini inceleyebilirsiniz.