İlin Adı: BAYBURT - (Bayburt il merkeziyle beraber 3 adet ilçesi vardır.)
Bayburt İlçeleri: Bayburt il merkezi, Aydıntepe ve Demirözü
Bayburt Plaka Kodu: 69
Bayburt Telefon Alan Kodu: 458
Bayburt Nüfusu: 82.274
Bayburt Bölgesi: Karadeniz
Bayburt, Türkiye Cumhuriyeti'nin Karadeniz Bölgesinde bulunan bir şehirdir ve tarihi M.Ö. 3000’lere kadar uzanmaktadır.
Bayburt Tarihi
Bayburt Şehrinin Adı Nereden Gelmektedir ?
İlin adı ve ne zaman kurulduğu hakkında ki bilgiler tam olarak bilinmemektedir. Günümüzdeki isminin Ortaçağ Ermeni kaynaklarına göre; Payberd’dir.
Bizans kaynaklarında; Payper, Baberd, Paypert’tir.
Marko Polo'nun seyahatnamesinde ise; Paipurth, Baiburt’tur.
Arap kaynaklarında; Babirt, II. Mesud adına 1291'de basılan bir parada Baypırt.
Akkoyunlu tarihindeki eserlerde; Papirt’tir.
Evliya Çelebi, 1647 yılında kenti ziyaret etmiştir. Bayburt adının zengin manasına gelen "Bay" belde manasına gelen "yurt" gibi iki kelimeyle açıklanmıştır. Osmanlı’ya ait kaynaklar ise adı bu günkü hitaba uygun olarak Bayburt şeklindedir.
Bayburt Şehrinin Tarihi
Bayburt, tarihi Anadolu kavimlerinden Azzi ve Hayasalar ile başlamaktadır. Daha sonra Hatti, Hitit ve Urartular izlemektedir.
Karadeniz halkı, sahil boyunda yaşayanlara Laz, iç ve dağlık kısımlara yerleşenlere de Halt denmektedir. Eskiden, Urartu'nun Baş Tanrı'sı olan Khalt'ın izinden gidenlerin yurdu anlamına gelen Haldia adıyla anılmaktadır.
Bölge M.Ö 7. yüzyılda ilkin Kimmer, ardından İskitlerin bölgeye gelmesiyle, Anadolu'nun büyük kenti olan Gymnias'ı kurmuşlardır. Bugünkü Bayburt kentinin sınırlarında bulunmaktadır. Pontos devletinde sınırlarında olduğu sanılan Bayburt, Pontos’un Roma tarafından yıkılmasıyla başka bir döneme geçmiştir.
Bayburt’un bir müddet Roma İmparatorluğu egemenliğine girdiği ve bu imparatorluğun ikiye ayrılması üzerine Doğu Roma topraklarında olduğu bilinmektedir.
Bayburt ve çevresi Türkmenlerinin Anadolu'da ilk yerleştikleri yerlerdendir. Kesin olarak Türk egemenliği altında Malazgirt Meydan Muharebesi'nden sonra gerçekleşmiştir. Kent, 1072'den 1202'ye kadar bazen Erzurum yöresinde hüküm süren Saltuklu Beyliği'nin bazen de Danişmentliler'in egemenliğine kalmıştır. Daha sonra yeniden Danişmentliler'in hakimiyetine girmiştir. Selçuklular 1202'de Saltuklu Beyliği'ne son verince Bayburt'u da almışlardır.
I. Alâeddin Keykubad tarafından Moğollara karşı sınırlar güçlendirilmiştir. Bayburt da Erzurum ile birlikte Konya'ya bağlanmıştır. Kösedağ Muharebesi’nden sonra Moğolların Anadolu'yu istilası sırasında yapılan anlaşmasıyla Bayburt, Selçukluların hakimiyeinde kalmıştır. Bir ara Karakoyunluların da eline geçen şehir sonra tekrar Akkoyunluların eline geçti ve uzun süre öyle kalmıştır.
Bayburt yöresi 1501'de bir ara Türkmen, Safeviler tarafından alınmıştır. Kanuni'nin İran seferi sırasında önemi artmıştır. 1878 ve 1916'da Ruslar tarafından yeniden işgal edilen Bayburt bu işgallerde harap edildi.
Cumhuriyet’in gelmesiyle, 1927 tarihine kadar Erzurum'a bağlı olan Bayburt bu zamanda Gümüşhane'ye bağlandı. Bayburt, 21.06.1989 yılında kanun ile il olmuştur.
Bayburt'un Coğrafyası
Bayburt ili, Türkiye Cumhuriyetinin Doğu Karadeniz Bölgesinde yer alan bir şehirdir. Halkın pek çok bölümünü Türkmen ve Çepnilerden oluşmaktadır. İlin doğu ve güneydoğusunda Erzurum, batısında Gümüşhane, kuzeyinde Trabzon ve Rize, güneyinde Erzincan illeri bulunmaktadır.
Anadolu'nun Çoruh nehri kıyısında ve denizden 1550 metre rakımda kurulmuştur. Bayburt ilinin yüzölçümü 3652 kilometrekaredir. Bayburt ovası, akarsuların oluşturduğu vadiler ve yörenin etrafını saran dağlık alanda yaylaları da bulunuyor.
Bayburt İklimi
Karadeniz iklimi ile Doğu Anadolu iklimi görülmektedir. Bayburt’ta yazları sıcak ve kurak, kışları ise soğuk ve yağışlıdır.
Bayburt'un Ekonomisi
Bayburt yöresine has hububat çeşitleri, yem bitkisi ve şeker pancarı üretilmektedir. Meyve ve sebze üretimi yapılmamaktadır. Halkın geçim kaynağı Çoruh vadisinin yanında kurulu olduğu için hayvancılık yapılmaktadır. Kentte bal üretimi de yaygındır.
Bayburt'ta yöreye özgü kilim dokumacılığı da yapılmaktadır. İlde Kop Dağı Kayak sporları merkezi olmasıyla, her yıl kış turizmi gelenleri ağırlamaktadır.
Bayburt Ulaşım
Bayburt Karayolu Ulaşımı:
Diğer şehir merkezlerine karayolu ulaşımı Trabzon: 160 km, Rize: 135 km, Gümüşhane: 75 km, Erzincan: 110 km, Erzurum: 125 km’dir. İlden ilçelere, ulaşım karayoluyla sağlanmaktadır. Demirözü: 30 km. Aydıntepe: 20km dir.
Bayburt Otogarı Telefon Numarası: 0458 -
Bayburt Havayolu Ulaşım:
Şehirde havalimanı ulaşımı bulunmamaktadır; en yakın havalimanları: Bayburt-Trabzon: 160 km Bayburt-Erzincan: 110 km Bayburt-Erzurum: 125 km dir.
Bayburt Demiryolu Ulaşım:
Şehirde demiryolu bulunmamaktadır. En yakın Demiryolu, Bayburt- Aşkale: 70 km’dir.
Sponsorlu Bağlantılar
Bayburt Gezilecek Yerler
Bayburt Doğu Anadolu'yu Karadeniz'e bağlayan Erzurum-Trabzon tarihi İpek Yolu üzerinde bulunmaktadır. Marco Polo ve Evliya Çelebi bu yoldan geçmiştir. Çoruh Nehri ile zengin bir doğal yapıya sahip olan Bayburt tarihi kalıntılarıyla gezilecek yerleri vardır.
Bayburt Kalesi: Osmanlı zamanında kaleye Çinimaçin Kalesi adı verilmiştir.
Dede Korkut Türbesi: İl merkezine 39 km mesafede, Masat Köyü yakınında bulunmaktadır. Halk arasında Ali Baba diye geçen Türkmen türbesinin, Dede Korkut'a ait olduğu tezi Şair Orhan Şaik Gökyay tarafından söylenmiştir.
Sünür Kutlu Bey Camii: Akkoyunluların kurucusu Turali bey oğlu Fahrettin Kutlu Bey tarafından yaptırılmıştır.
Aydıntepe Yeraltı Şehri: Aydıntepe ilçesinde yer alıyor.
Sarıkayalar Şelaleleri: İlin Sarıkayalar köyünün girişinde ve köy içinde olmak üzere iki tanedir. Yaz aylarında çevreleri mesire yeri olarak kullanılıyor.
Bayburt Mağaralar
Çimağıl Mağarası: İl merkezine 36 km mesafede Çimağıl köyünün Taşındibi mahallesinde bulunuyor.
Helva Köyü Buz Mağarası: Helva Köyünde yer almasıyla ve buzdan oluşmuş sarkıt ve dikitler bulunmaktadır.
Yakutiye Camii: Vakıflar Genel Müdürlüğü ve Bayburt halkının yardımlaşması ile 1913-1915 yılları arasında yapılmış.
Bent Hamamı: Bayburt kalesinin eteğinde, Çoruh Nehri’ne çok yakın bir yerde bulunmaktadır.
Bayburt Şenlik ve Festivalleri
Dede Korkut Kültür Ve Sanat Şöleni: Temmuz 3. Haftası Bayburt Merkezde yapılmaktadır. Türk dünyasında ilgiyle izlenen Uluslararası Dede Korkut Kültür ve Sanat Şöleni Bayburt’ta geleneksel olarak düzenlenmektedir. Bayburtlular başta olmak üzere Dede Korkut’u seven herkes davet edilir.
Bayburt'ta Ne Yenir?
Bayburt'un çok lezzetli yöresel lezzetleri bulunmakta. Daha fazla ağırlık verilen ve yapılan yemekler, un ve unlu yemekler olarak bilinir.
Tel helvası: Bayburt yöresinin en meşhur lezzetlerindendir.
Tatlı Çorba: Bayburt' ta bayramlarda misafirlere sunulan meşhur lezzettir.
Galacoş: Bayburt'a has meşhur bir yemektir.
Ekşi Lahana: Bayburt yöresine ait güzel bir yemektir.
Lor Dolması: Pazı ve çeşitli peynirlerle hazırlanmaktadır.
Yalancı Dolma: Bayburt'un meşhur lezzetidir.
Bayburt’tan Ne Alınır?
Bayburt Balı: 1500-2500 metre yüksekliğinde çiçek çeşitliliği vardır. Kaçkar Dağları, Soğanlı Dağları, Mescitli Dağları, Kop Dağları gibi tamamen kırsal alanlarda bal üretimi yapılmaktadır.
Ehram ve Ehram Ürünleri: Hediyelik eşya olarak alınabilir. Bayburt’un yerel bir giysisidir. Ham maddesi Koyun yünü olan ihram kadınların ellerinde bir sanat eseri olarak dokunmaktadır.
Bayburt Devlet Daireleri İletişim Bilgileri
T.C. Bayburt Valiliği
Adres: Şeyhhayran Mahallesi, Cumhuriyet Cd. 20/B
Mail: bayburt@icisleri.gov.tr
Telefon: 0458 211 32 32
Fax: 0458 211 21 18
Bayburt Belediyesi
Adres: Cumhuriyet Caddesi Belediye Hizmet Binası Bayburt
Telefon Numaraları: 0 458 211 2502 - 0 458 211 7119 - 0 458 211 2861
E-mail: info@bayburt.bel.tr
Bayburt Emniyet Müdürlüğü
Adres: Gençosman Mahallesi Recep Tayyip ERDOĞAN Bulvarı BAYBURT
E-posta: bayburtemniyet@egm.gov.tr
Tel: 0458 211 44 10
Fax: 0458 211 66 41
Bayburt Devlet Hastanesi
Adres: Şingah Mah. İbnisina Cad. Merkez, Bayburt
Santral Tel: 0 458 211 91 91
Fax: 0 458 211 9199
E-Mail: bayburtdhs1@saglik.gov.tr
Bayburt Defterdarlığı
Adres: Tuzcuzade Mahallesi, Vali Nihat Üçyıldız Caddesi, Defterdarlık Hizmet Binası, No:5 PK: 69000/Bayburt
Telefon: 0458 211 95 56
Posta: bayburtdef@hmb.gov.tr
Bayburt Tapu Müdürlüğü
Adres: Çevre Şehircilik İl Müdürlüğü Binası Kat:4, Bayburt
Telefon: (458) 280 10 20
Email: bayburt-tsm@tkgm.gov.tr
Bayburt Kadastro Müdürlüğü
Adres: Şingah mah. menekşe sok. No:34 - Çevre Şehircilik İl Müdürlüğü Binası Kat:4, Bayburt
Telefon: 0(458) 280 1011
Faks: 0458 211 71 77
Email: bayburt-km@tkgm.gov.tr
Bayburt İl Nüfus ve Vatandaşlık Müdürlüğü
Adres: Şehhayran Mahallesi Valilik Ek Hizmet Binası Kat:3 Bayburt
Telefon: 0 458 211 40 63
Faks: 0 458 211 32 05