İlin Adı: KİLİS (Kilis ilinin merkez ilçe ile birlikte 4 adet ilçesi vardır.)
Kilis İlçeleri: Elbeyli, Merkez, Musabeyli ve Polateli
Kilis Plaka Kodu: 79
Kilis Telefon Alan Kodu: 342
Kilis Nüfusu: 142.541
Kilis Bölgesi: Güneydoğu Anadolu
Ülkemizin, Güneydoğu Anadolu Bölgesinde yer alan Kilis, sınırımızda bulunan Suriye ile komşudur. Tarihinde birçok uygarlığa ev sahipliği yapmış kentin tarihi eserleri ile birlikte görülmeye değer birçok yeri vardır.
Kilis Tarihi
Kilis Şehrinin İsmi Nereden Gelir?
Kent, bir Asuri tabletinde, Ki-li-zi adında bir yer yazılmasıyla, Asurlular döneminden bu yana tarihi geçmişe sahip olduğu anlaşılmıştır. Büyük İskender’in zamanında, Ürya Nebi denilen bir kente Chrrhus ismi verildiği tahmin ediliyor ve “efendi” anlamındadır. Türkler bölgeyi aldıktan sonra zamanla isim dönüşerek Kilis olarak kullanılmaktadır.
Kilis'in Tarihi
Kilis, Milattan Önce 1700 yıllarında Hitit Devletinin kentlerinden biridir. Milattan önce.700-550 yılları arasında Asur, Med ve Pers İmparatorluğunun egemenliklerinde kalmıştır. Pers İmparatorluğunu yıkan Büyük İskender kenti Roma İmparatorluğuna bağlamıştır. Roma bölündükten sonra Milattan sonra 636 yılına kadar Bizans İmparatorluğuna ait bir kent olmuştur.
Kilis ili, Hz. Ömer döneminde İslam topluluğuna katılmıştır ve bölgede yaşayanlar Türkmenlerdir. Malazgirt savaşından sonra burada Selçuklu İmparatorluğuna bağlı bir Türk Devleti olmuştur.
Kilis zamanında deprem, veba salgını gibi birçok afetten etkilenerek zor zamanlardan geçmiştir. 1915’te Osmanlı Devletinin çöküşü ile kent İngilizler ve Fransızların istilasına uğramıştır.
Cumhuriyetin gelmesiyle 7 Aralık 1921 yılında düşman işgalinden kurtulan kent, yakın tarihte resmi olarak 10 Haziran 1995 yılında il olmuştur.
Kilis'in Coğrafyası
Türkiye’nin Güneydoğu Anadolu Bölgesinde yer alan Kilis ili, Gaziantep platosunun yanında yer alır. Kilis’in yüzölçümü 1.521 kilometrekaredir.
İlin toprakları, iç kesimdeki engebeli yapısıyla Kartal Dağı’ndan, Suriye’ye doğru Kurt Dağları, Kefiz Dağı, Koruca Dağı, Darmik Dağı, Hazal Dağı, Arap Dede Dağı ve Büyük Dağ ilin yükseltilerini oluşturur.
Kilis’in İklimi
Kilis de Akdeniz iklimi hüküm sürmektedir. Yazları sıcak ve kurak, kışları ise soğuk ve yağışlı geçmektedir.
Kilis'in Ekonomisi
Kilis ilinin ekonomisi tarım, hayvancılık ve ticarete dayanıyor. Osmanlı döneminden bu yana meyve ve sebze ihtiyacı Kilis’ten getiriliyordu. Günümüzde de meyve ve sebze yetiştiriciliği üst seviyededir. Tarım ürünleri, arpa, buğday, nohut, mercimek, pamuk ve mısırdır. Ayrıca Kilis’te yöre halkı bağcılık ve zeytincilikle gelir sağlıyor.
Toprakları meraya uygun olmadığı için hayvancılık yapılmamaktadır.
Kilis Ulaşım
Kilis Karayolu Ulaşımı:
Kilis, Türkiye-Suriye sınırında yer alıyor. Kilis'ten Türkiye'nin bir çok yerine otobüs firmaları ile ulaşım sağlanmaktadır.
Kilis Otogarı Telefon Numarası: 0348 -
Kilis Havayolu Ulaşımı:
Kilis’te havalimanı bulunmamaktadır. İle en yakın havalimanı Gaziantep’te 40 km uzaktadır.
Gaziantep Havaalanı Telefon Numarası: 0342 582 11 11
Kilis Gezilecek Yerler
Güneydoğu Anadolu Bölgesinde yer alan Kilis, yapılan kazı çalışmalarında birçok medeniyete ev sahipliği yaptığının ortaya çıkmasıyla tarihi eserleri ve çeşmeleri olduğu gibi gezilip görülecek yerleri de vardır.
Kilis Müzesi: Şehir merkezinde yer alan müze, iki bölüme ayrılır. Etnografya bölümü, Kilis’in yaşantısı, evleri, gelenek ve göreneklerini sergilemektedir. Arkeoloji bölümü, tarihi yapıları, kazıda çıkan tarihi eserler sergilenmektedir.
Şeyh Hilal Camii: Restore edildikten sonra halen günümüzde hizmet veren bir camidir.
Ravanda Kalesi: Polateli ilçesi, Belenözü köyünde yer alıyor. Yapılan kazılarda Hitit zamanına ait tarihi kalıntılar bulunmuştur.
Oylum Höyük: Anadolu ve Suriye arasında kalan bölgede yapılan kazı çalışmalarından çıkan tarihi kalıntılar Kilis müzesinde sergileniyor.
Söğütlüdere: Kilis’te bulunan yeşilliği ve sularıyla yaz mevsiminde de bölge halkının piknik için uğradıkları yerler arasındadır.
Akpınar: Şırıl şırıl akan sularıyla doğanın huzuru ve görkemiyle yaz aylarında yöre halkının ziyaret ettiği noktalardandır.
Kilis Evi: Avlulu yapısıyla geleneksel Kilis yöresine ait mimarisiyle ilgi çeken evleridir.
Ayn Önü Kasteli ve İbşir Paşa Kasteli: Kilis il merkezinde yer alan kasteller, diğer bilindik adıyla çeşme anlamındadır. Çeşmelere gelen su il dışındaki kuyulardan ve ya kaynak sularından getirilmektedir.
Kilis Ulu Cami: Kilis’in Osmanlı Döneminden öncesine ait en eski camisidir.
Karataş Parkı: Kilis şehir merkezinde yer almaktadır. Yaz aylarında halk tarafından güzel vakit geçirmek ve dinlenmek için tercih edilmektedir.
Küçük Çarşı Kasteli: Kilis ilinde bulunan kastel, 1844-1870 yılları arasında Mimari yapısıyla Osmanlı dönemini yansıtmaktadır.
Kurdağa Kasteli: Kilis merkezde yer alan kastel, 1635 de Kilis voyvodası Kurdağa tarafından yaptırılan çeşmedir.
Neşet Efendi Konağı: Şehir merkezinde bulunan konak, Kilis’in evlerinin mimari yapısını görebilirsiniz.
Polatbey Höyük: Polateli ilçesinde yer alan höyük, birinci derecede Arkolojik SİT Alanıdır. Günümüzde yapılan kazılarda tarihi kalıntılar bulunmuştur.
Kilis Festival ve Şenlikleri
Kilis Katmeri Ve Kilis Karası Üzüm Festivali: Her yıl Kilis ili Musabeyli ilçesinde tahmini tarihle Eylül ayında düzenlenmektedir.
Kilis'te Ne Yenir?
Geleneksel Anadolu mutfak kültürünün yer aldığı yöresel yemekleri ve eşsiz lezzetlerin yer aldığı bir şehirdir.
Kilis yöresel lezzetleri;
Kilis Tava,
Silkme,
Teşrübe,
Kübbüllebeniye,
Öcce ve Kölük’dür.
Kilis’ten Ne Alınır?
Şehir merkezinde yer alan alışveriş yerleri ve çarşılardan yöreye ait hediyelik eşya ve pekmez çeşitlerinden alınabilir.
Kilis Devlet Daireleri İletişim Bilgileri
T.C. Kilis Valiliği
Adres: Tekye Mahallesi Cumhuriyet Caddesi No:40 Merkez/KİLİS
Mail: kilis@icisleri.gov.tr
Telefon: 0348 813 10 12
Belge Geçer: 0348 813 66 08
Kilis Belediyesi
Adres: Yavuz Sultan Selim, Konak İlhami Toprak Caddesi No 7 Kilis Merkez/Kilis
Telefonlar: 0343 813 10 10 – 0343 813 41 85 – 0343 813 20 54 – 0343 813 28 40
Faks: 0248 813 25 17
Kilis İl Emniyet Müdürlüğü
Adres: Mehmet Rıfat Kazancıoğlu, 79000 Kilis Merkez/Kilis
Tel: 0348 814 09 30
Kilis Devlet Hastanesi
Adres: Kazım Karabekir Mahallesi Abdullah Gül Bulvarı Çevre Yolu Üzeri, 2/1 Merkez/Kilis
Tel: 0348 822 11 11
Faks: 0348 814 10 15
E-Mail: kilisdh@saglik.gov.tr
Kilis Defterdarlığı
Adres: Yaşar Aktürk Mahallesi, Akpınar Cad., 79000 Kilis Merkez
Telefon: 0348 813 23 72 – 0348 813 63 52
Posta: permd79@maliye.gov.tr
Kilis Tapu Müdürlüğü
Adres: Necmettin Erbakan Mah. Yavuz Sultan Selim Cad.No:11 Kilis
Telefon: 0348 813 13 06
Faks: 0348 813 13 06
E-mail: kilis-tsm@tkgm.gov.tr
Kilis Kadastro Müdürlüğü
Adres: Necmettin Erbakan Mah. Yavuz Sultan Selim Cad.No:11 Kilis
Telefon: 0348 780 10 15
Faks: 0348 813 59 92
E-mail: kilis-km@tkgm.gov.tr
Kilis İl Nüfus ve Vatandaşlık Müdürlüğü
Adres: Yaşar Aktürk Mah. Akpınar Cad. No:4 Kat:2 Kilis/Merkez
Telefon: 0348 813 99 72
Faks: 0348 813 99 72
E-Mail: nufus@kilis.gov.tr