Sakarya ve Porsuk vadileri arasında yer alan ve Frigya Anıtı, lületaşı ve çiğbörek ile anılan Eskişehir, sadece tarihi ve doğal mekanlarıyla değil üniversiteleri ve kültür-sanat etkinlikleriyle de öne çıkıyor.
Eskişehir'de Anadolu ve Osman Gazi Üniversiteleri’nde yüksek öğrenim görmekte olan büyük bir öğrenci kitlesi barındıran Eskişehir’de her sene düzenlenen Uluslararası Eskişehir Festivali, müzik, tiyatro, bale ve sinema dallarında dünyaca ünlü yerli ve yabancı sanatçıları konuk ediyor.
M.Ö. 1200 yıllarında Anadolu’da Hitit egemenliğine son vererek güçlü bir siyasi birlik oluşturan Frigler, zamanla çok geniş bölgeye yayılarak yeni yerleşim birimleri kurmuş.
Bu yerleşim yerlerinden biri de Eskişehir ile Han ve Seyitgazi ilçeleri arasında yer alan, ormanlarla kaplı Kütahya-Eskişehir- Afyonkarahisar bölgelerinde bulunan Frigya Vadisi... Friglerin en yoğun olarak yaşadıkları kentlerden biri olan Antik Yazılıkaya Kenti, bugün Eskişehir’e bağlı Çifteler İlçesi’nin 39 kilometre güney batısında yer alıyor.
Eskişehir ve ilçelerinde, eski Tunç, Hitit, Frig, Roma, Bizans, Selçuklu ve Osmanlı dönemlerine ait yerleşimlerin bulunduğu ve antik kalıntıları gün yüzüne çıkarılan Pessinus ile Şarhöyük, Kültepe Höyüğü, Seyyit Battal Gazi türbesi, kentin en eski yerleşim merkezi konumundaki Odunpazarı bölgesi, Osmanlı Beyliği’nin ilk yerleşim yeri Karacaşehir gibi tarihi mekanlar yer alıyor.
Eskişehir’de ilk müze, çevreden toplanan arkeolojik eserlerin, 1944 yılında Alaadin Camii’nde depolanmasıyla kurulmuş. Eserler daha sonra Kurşunlu Camii ve Külliyesi’ndeki medrese odalarında korunmaya alınıp, bahçesinde teşhir edilmiş. Müze, Atatürk Bulvarı’ndaki binasına 1974 yılında taşınmış. Şu anda tadilatta bulunan müzede, Tunç çağından Selçuklu dönemine kadar birçok eser yer alıyor.
Anadolu Üniversitesi Cumhuriyet Tarihi Müzesi’nde de Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluş öyküsü belgelerle yer alıyor. Bu müzede Türkiye’nin kuruluşunu anlatan fotoğraflar, Atatürk’ün çeşitli dönemlere ait 51 portresi, Eskişehir yöresine ait çok sayıda etnografik eser bulunuyor. Eskişehir Valiliği’nce şehrin merkezindeki Yunus Emre Kültür Merkezi’nin bir bölümünde 1989 yılında Lületaşı Müzesi açıldı. Müzede, Eskişehirli lületaşı ustalarının ürettikleri seçkin ürünlerle lületaşının işleniş aşamaları sergileniyor.
AÜ Yunus Emre Yerleşkesinin karşısında yer alan Havacılık Müzesi de 1998 yılında ziyarete açıldı. Müzede, çeşitli tip ve modellerde sivil ve savaş uçaklar yer alıyor. AÜ Yunus Emre Yerleşkesindeki bir diğer müze de Çağdaş Sanatlar Müzesi... 2001 yılında ziyarete açılan Güzel Sanatlar Fakültesi bünyesindeki müzede, Türk ve yabancı sanatçıların eserleri sergileniyor.
Sivrihisar İlçesi’nde bulunan Ballıhisar (Pessinus) antik kenti, valiliğin desteğiyle 1988 yılında açık hava müzesi olarak açıldı. Antik kentte kazılarda gün ışığına çıkartılan taş eserlerin bir kısmı Açık Hava Müzesi olarak düzenlenen bina ve bahçede teşhir ediliyor. Mihalıççık İlçesi’ne bağlı Yunus Emre Beldesi’nde ise Kültür ve Turizm Bakanlığı’nca Yunus Emre Türbesi’nin mimarisine uygun olarak yapılan Yunus Emre Müzesi, 1974 yılında ziyarete açıldı. Kentte 1998 yılında ziyarete açılan TCDD Müzesi de bulunuyor.
Kente 7 kilometre mesafede Karacaşehir Köyü yakınlarında Orman Fidanlığı yer alıyor.
Porsuk Çayı kenarında, kavak ağaçlarıyla kaplı, toplu taşıma araçlarıyla ulaşımın mümkün olduğu fidanlık, Eskişehir’in adeta oksijen deposu niteliğinde. 12 hektar büyüklüğündeki Orman Fidanlığında piknik alanları, masalar ve banklar, çocuk oyun bahçeleri, büfe ve tuvalet bulunuyor.
Odunpazarı semtinin üst kısmında yer alan Bademlik piknik alanı da kent merkezine yakınlığı dolayısıyla tercih edilen bir alan. Bölge badem ağaçlarıyla kaplı olduğu için bu adla anılıyor. Çay bahçeleri ve restoran bulunan Bademlik, aynı zamanda iyi bir seyir terası niteliği taşıyor.
Eskişehir-Kütahya Karayolu’nun 21. kilometresinde 50 hektar büyüklüğündeki Musaözü piknik alanı da kentin önemli mesire alanlarında biri olarak kabul ediliyor. DSİ Sulama göletinin çevresinde oluşturulan dinlenme alanı, 1967 yılından beri hizmet veriyor.
Çevresi, karaçam, meşe, söğüt ve ardıç ağaçlarıyla olta balıkçılığına imkan veren ve sazan, yayın, kerevit balıkları bulunan gölet, kentin doğal güzelliklerinden sadece biri.
Kalabak Köyü yakınlarındaki Şelale Orman İçi Dinlenme Yeri ise karaçam, ardıç, çınar, akçaağaç, fındık, söğüt, kızılcık, böğürtlen, yabani gül, meşe ve sarmaşık türlerinden oluşan zengin florasıyla doğal güzelliklere davet ediyor. 1988 yılında tesis edilen 10 hektar büyüklüğündeki dinlenme yeri, kent merkezine 42 kilometre uzaklıkta bulunuyor.
Kent merkezine 20 kilometre uzaklıktaki Karataş orman içi dinlenme yeri de Eskişehir-Sarıcakaya İlçe Karayolu’nda bulunuyor. Bitki örtüsünü oluşturan meşe ağaçlarıyla piknik yapmak için ideal bir alan.
Mihalıççık İlçesi’nde 1350 metre rakıma sahip Çataçık orman içi dinlenme yeri, 4 hektar büyüklüğüyle günübirlik ziyaretçiler için doğal bir ortam sunuyor. Sarıçam ormanı ve bitişiğindeki Geyik Üretme İstasyonu’ndaki geyikler görülmeye değer güzellikler sergiliyor.
Eskişehir merkezine 30 kilometre uzaklıktaki Hasırca piknik alanı, aynı zamanda Hasırca Çiftliği olarak da biliniyor. Porsuk Barajı yakınlarındaki piknik alanında Kızılay’ın gençlik kampı bulunuyor. Çam ormanı içindeki alanda cilt hastalıklarına iyi geldiği bilinen biri açık diğeri kapalı iki kaplıca bulunuyor.
Eskişehir merkezine 17 kilometre uzaklıktaki Şoförler Çeşmesi ile Eskişehir-Kütahya Karayolu’nun 5 kilometresindeki Regülatör dinlenme yerleri de vatandaşların yoğun olarak tercih ettiği mesire alanları.
Sponsorlu Bağlantılar
Yeraltı suları ve sıcak su kaynakları açısından zengin olan Eskişehir Ovası’nda, yüzeyin yaklaşık 3-5 metre altında su tabakası bulunuyor. Önemli sıcak su kaynakları şehrin merkezinde bulunan ve “sıcak sular” olarak adlandırılan bölgede yer alıyor. Bu bölgede ısısı 35-55derece arasında değişen çok sayıda hamam bulunuyor.
Şehir merkezi dışında Hasırca, Kızılinler, Aşağı ve Yukarı Ilıca, İnönü, Çifteler, İhsaniye, Alpanos, Hamam Karahisar, Sakarı Ilıcası (Sarıcakaya), Mihalıççık (Yarıkçı) ve Sivrihisar’da da sıcak sular yer alıyor.
Magnezyum ve silisyum esaslı ana kaya parçalarının yerin muhtelif derinliklerindeki başkalaşım katmanları içinde hidrotermal etkilerle hidratlaşması sonucunda oluşan lületaşı, Eskişehir’in en önemli simgelerinden biri olarak kabul ediliyor.
Yaklaşık 300 yıldır büyük ölçüde dünyanın en kıymetli pipolarının yapımında kullanılan lületaşı, ilerleyen teknolojiye paralel olarak sanayide vazgeçilmez bir yardımcı madde haline geldi. Zarif yapısıyla tamamen özgün bir malzeme olan lületaşı artık sadece tütün araçları için değil, kullanım ve estetik değeri yüksek yeni eserler için de kullanılıyor.
Mihalıççık İlçesi’ne bağlı Sorkun Köyü’nde de halkın tamamı çömlekçilikle uğraşıyor.
Eskişehir’in Odunpazarı semti, 16. yüzyılda kentin güney kesimindeki tepelerin üzerine kurulmuş. Osmanlı sivil mimari örneklerini koruyan bölge, kıvrımlı yolları, çıkmaz sokakları, ahşap süslemeli bitişik düzenli, cumbalı evleriyle günümüze kadar gelmiş.
Odunpazarı’nda dinsel ve sosyal amaçlı yapılarla kamu ve ticari yapılar bulunuyor. Bölgede 1525 yılında yaptırılan Kurşunlu Camii ve Külliyesi ile Akoğlan Camii, Müftü Camii, Tiryakizade Hasan Paşa Camii, Sivrioğlu Camii, Şeyh Şehabettin Türbesi, dini yapıların en önemlileri olarak kabul ediliyor.
Kamu yapılarının başında, 1. Ulusal Mimarlık Dönemi üslup ve yapısal özellikleri taşıyan Atatürk Lisesi, Cumhuriyet Tarihi Müzesi ve Mal Hatun İlköğretim Okulu geliyor. Odunpazarı Semti, “Odunpazarı Tarihi ve Kentsel Sit Alanı” olarak tescil edilerek koruma altına alındı. Kentin geleneksel yemekleri arasında çorba olarak, “Göceli ve ıslak tarhana, düğün köftesi çorbası” biliniyor. Et ve sebze yemekleri olarak da “kalem dolması, harşıl, tavşan güveci”, hamur işi olarak da “çiğbörek, katlama, çerkez sofrası, yufkalı büryan” bulunuyor.
Uluslararası Eskişehir Festivali, Zeytinoğlu Eğitim, Bilim ve Kültür Vakfı tarafından ilk kez 1995 yılında düzenlendi. Müzik, dans, tiyatro gibi çeşitli sanat dallarıyla çocuk etkinliklerine yer veren; her yıl ekim ayında düzenlenip 9 gün süren Festival , 6 yıl boyunca Zeytinoğlu Vakfı’nın önderliğinde dünyaca ünlü sanatçılarla sanat alanında ülkemizin yetiştirdiği değerli isimlerin Eskişehirli sanatseverlerle buluşmasına olanak sağladı.
Türkiye’nin önde gelen festivalleri arasında sayılan Uluslararası Eskişehir Festivali, 2001 yılından beri yaşamını yeni bir oluşumun, Eskişehir Kentsel Gelişim Vakfı’nın, çatısı altında sürdürüyor. Eskişehir Büyükşehir Belediyesi önderliğinde kurulan bu vakfın başlıca destekçileri arasında Eskişehir Valiliği, Anadolu ve Osmangazi Üniversiteleri ile Zeytinoğlu Vakfı yer alıyor.
Eskişehir Büyükşehir Belediyesi Senfoni Orkestrası da, dördüncü konser sezonunu yaşıyor.
Eskişehir’e Türkiye’nin, içinden akarsu geçen ender kentlerinden biri olma özelliğini kazandıran Porsuk Çayı’nda, “Kent Gelişim Projeleri” kapsamında yatak temizliği ve çevre düzenlemeleri çalışmaları sürüyor.
Köprübaşı ile Yalaman Adası Bölgesi olmak üzere Porsuk Çayı’nın kent yerleşim alanında kalan yatak temizliğinin ardından çevre düzenlemesine geçildi. Her iki yakası kafelerle ve gençlik mekanlarıyla örülen Porsuk Çayı’nda artık nehir botlarıyla gezi düzenleniyor.
Eskişehir’de çift hat uzunluğu yaklaşık 16 kilometre olan tramvay şebekesi kentin kuzeybatı-güneydoğu ve güneybatı-kuzeydoğu bölgelerini çapraz olarak birleştiriyor. Hat üzerinde yaklaşık her 600 metrede bir durak ve yaklaşık 50 dönümlük arazi üzerine periyodik bakımların gerçekleştirilebileceği bakım, kontrol ve yönetim tesisleri ile geceleme hatlarını barındıran depo alanı bulunuyor.
Tek araç 200’e kadar yolcu taşıyabiliyor. İlave modüllerle yolcu kapasitesi artabiliyor. Her biri beş vagonlu 18 diziden oluşan elektrikli tramvaylara engelliler, çocuk arabası, pazar arabası taşıyanlar, hatta bisikletli insanlar binip, inebiliyor.
Günümüzdeki Eskişehir için “Eskişehir’de Gezilebilecek Yerler” sayfamızı inceleyebilirsiniz.
Eskişehir ülkemizin en güzide şehirlerinden biridir. Ulaşım açısından da oldukça kolay konumdadır. İster karayolunu kullanarak Eskişehir Otogara otobüs bileti alarak ulaşabilirsiniz. Dilerseniz Ankara Eskişehir Yüksek Hızlı Treni ile de kolayca ulaşabilirsiniz.
Resimler: Eskişehir Büyükşehir Belediyesi