Bir Şehri Dolaşan, Efsane Porsuk Çayı
Porsuk Çayı, İç Anadolu Bölgesi'nde akan, Türkiye'nin sınırları içerisinde bulunan bir ırmaktır. Bu çerçevede Türkiye'de Porsuk Çayı ile benzer özelliklere sahip olan onlarca farklı akarsu yer alsa da Porsuk Çayı, Eskişehir ile bütünleşmiş kültürel, turistik ve anlamlı bir yapı oluşturmaktadır. İsmi Frigcede antik zamanlarda Tymbris olan bu çay, aslında çok uzun yıllar boyunca Eskişehir'de akmaya devam etmiştir. Fakat sonrasında insan eliyle gerçekleştirilen çalışmalar sayesinde Eskişehir’in simgelerinden biri haline gelmiştir.
Porsuk Çayı Tarihçesi
Porsuk Çayı, coğrafi oluşum içerisinde aslında binlerce yıl öncesinde oluşmuş bir akarsu olmak ile birlikte doğum noktaları arasında 2 farklı akarsu bulunmaktadır. İlk olarak Aksu Dağı'nın Kuzey yamacından akmaya başlayan Bayatçık Deresi, Porsuk Çayı'nın kaynaklarından birini oluşturmaktadır. Diğer tarafta ise Murat Dağı'nın Kuzey yamaçlarından akan Kızıltaş suyu da Bayatçık Deresi ile birleştiğinde, Porsuk Çayı'nı oluşturmaktadır. Aslında bu iki birleşim ile birlikte de Porsuk Çayı, Sakarya Irmağının bilinen 500 metrelik en uzun kolu olarak bu ağza bağlanmaktadır.
Teknik olarak bu şekilde doğan ve Kütahya ovasından geçtikten sonra Eskişehir kent merkezinin güneyinden geçerek, barajlarda toplanan bir yapıya sahiptir. Bu şekilde devam ederek Sakarya Irmağına ulaşan Porsuk Çayı, yıllar boyunca aynı istikamette akmış ve özellikle Eskişehir'de tarımsal açıdan sulama için kullanım sağlanmış bir akarsudur.
Porsuk Çayı'nın yakın tarih içerisinde Eskişehir için simgesel ve önemli bir hale gelmesi için döneminde belediye başkanlığı gerçekleştiren Yılmaz Büyükerşen tarafından önemli çalışmalar yapılmıştır. 1900'lü yıllarda Porsuk Çayı, Eskişehir’de gelişen sanayi ve endüstri çalışmaları ile birlikte bu tesislerin atıklarının döküldüğü bir nokta olmuştur. Bu duruma bağlı olarak Porsuk Çayı'nın temiz ve içilebilecek kalitede olan suyu, aşırı derecede kirlenmiş ve tarımsal anlamda dahi çayın suyu kötü bir kaliteye ulaşmıştır.
2000'li yıllarda Eskişehir'de Demokratik Sol Parti(DSP) adayı olarak belediye başkanlığı görevine başlayan ve ardından Cumhuriyet Halk Partisi’ne geçiş yapan Yılmaz Büyükerşen, Porsuk Çayı'nın iyileştirilmesi için büyük atılımlar gerçekleştirmiştir. Aslında iktisadi ve ticari bilimler üzerinde profesörlük unvanına da sahip olan Yılmaz Büyükerşen, belediye başkanlığı ile birlikte siyaset yaşamına başladığında, Porsuk Çayı’nı Eskişehir'e kazandırarak, turizme büyük katkı sağlamıştır.
2000'li yıllarda belediye başkanı Yılmaz Büyükerşen daha önce endüstriyel atıklar nedeniyle aşırı kirlenmiş olan Porsuk Çayı'nı öncelikle ıslah çalışmalarıyla temizlemeye başlamıştır. Islah çalışmaları uzun yıllar almak ile birlikte sonrasında temizlenmiş olan Porsuk Çayı, şehir içerisinde yapılan kanal çalışmalarıyla düzenli bir şekilde şehir içerisinden geçirilmiş ve tertemiz olarak akması sağlanmıştır.
Porsuk Çayı Hakkında Güncel Bilgiler
Bugün Eskişehir'de Porsuk Çayı denildiğinde turistik bir değer akla gelirken, yine bu çayın akış güzergahı ile birlikte elde edilen Adalar bölgesi de bulunmaktadır. Bu bölge, belediyecilik çalışmaları ile elde edilmiş nadir bir şehir planlaması oluştururken, Türkiye'de İtalyan Venedik havasını oluşturma açısından yapılmış bir çalışmadır. Bugün Porsuk Çayı'nın şehre kattığı bu hava dahil olmak üzere Eskişehir'de üniversite hayatı, şehrin entelektüel yapısı ve gelişmiş özelliği Eskişehir'i her yıl “en fazla yaşanmak istenen yerler” arasında bulundurmaktadır.
Güncel olarak kentin en önemli turistik değerleri arasında bulunan Porsuk Çayı ve Adalar bölgesi göz önünde bulundurulduğunda, güzel şehircilik anlayışı sağlamak için önemli bir örnek oluşturmaktadır.
Sponsorlu Bağlantılar
Porsuk Çayı, bugün akış güzergahı ile birlikte Eskişehir'i tam ortasından ikiye bölerken, çay içerisinde kullanılan tekneler ve gondollar sayesinde de apayrı bir görüntü oluşturmaktadır.
Porsuk Çayı Eskişehir büyükşehir belediyesi içerisinde 2 farklı ilçe olarak merkezde bulunan Tepebaşı ve Odunpazarı ilçelerinin sınır çizgilerini oluşturmaktadır. Derinliği yaklaşık 3 metre olmakla birlikte çay bir nehirden daha fazlasını oluşturarak, çevre düzenlemeleri ve kente kattığı görsellik sayesinde kentin turistik açıdan ve huzur açısından avantajlar elde etmesini sağlamaktadır.
Porsuk Çayında Turizm
Porsuk Çayı’nın bu çalışma ile kente kazandırılmış olması ve Eskişehir'e ayrı bir hava katması yanında turistik olarak da şehre önemli bir değer kazandırmıştır. Yıllar öncesinde yapılan kentsel çalışmalar sonrasında Porsuk Çayı etrafımda gerçekleştirilen çevre düzenlemeleri ile birlikte birçok farklı eklenti sağlanmıştır. Bu eklentiler arasında çay etrafında yer alan Adalar bölgesi, köprüler, gondol gezileri, kafeteryalar, çimenlik alanlar, parklar, çamlıklar ve yürüyüş yolları ile bisiklet yolları örnek gösterilebilir.
Turistik açıdan Porsuk Çayı’nda özellikle tekne turu gerçekleştirmek veya kalabalık seferler gerçekleştiren büyük botlarda bir tur atmak gibi alternatifler yer almaktadır. Çay üzerinde trafik sağlayan ve keyifli bir yolculuk oluşturan bu araçlar, bugün Tepebaşı Belediyesi noktası ile birlikte sefere başlarken, TULOMSAŞ noktasına kadar hatta Kentpark noktasına kadar ulaşarak, size çok güzel bir gezi fırsatı sunmaktadır. Botlar sayesinde yapılan turlarda yaklaşık 10 TL gibi bir ücret ile ekonomik bir tur atma keyfi elde edilirken, iki veya üç kişilik gondollar tercih edildiğinde de romantik bir yolculuk için yaklaşık 50 TL gibi bir ücret ödenmesi gerekmektedir.
Porsuk Çayı Ve İşletmeler
Porsuk Çayı, özellikle kentte yer alan Eskişehir Osmangazi Üniversitesi ve Anadolu Üniversitesi gibi çok yüksek öğrenci sayısına sahip olan üniversiteler ve zaten yüksek olan nüfus ile şehre nefes aldıran turizm destinasyonları arasında bulunmaktadır. Çay etrafında yer alan Adalar bölgesi sayesinde muhteşem şekilde fotoğraflar elde edebilir, demir yolu köprülerini ve elbette ki farklı işletmeleri tercih ederek keyifli zaman geçirebilirsiniz.
Porsuk Çayı etrafında oluşturduğu bu güzellikle birlikte yaz mevsiminde ayrı kış mevsiminde ayrı bir görsel manzara sunarken, her bir tarafında yer alan kafeterya ve restoranlar gibi işletmeler de keyifli zamanlar için tercih edilebilir. Bu işletmelerde Porsuk Çayı manzarasında çay/kahve içmeyi tercih edebilir, alkollü içkiler sunan işletmelerde hizmet alabilir veya kahvaltı, akşam yemeği, atıştırmalıklar gibi menüler için restoranlarda hizmet alabilirsiniz.
Porsuk Çayı manzarasında yiyecek-içecek servisleri sunan bu işletmelerde hem Odunpazarı ilçe sınırları içerisinde bulunan hem de Tepebaşı ilçe sınırları içerisinde bulunan tercihler yapılabilmektedir. Her bütçeye ve her kesime hitap edebilecek düzeyde servislere sahip olan bu işletmelerde aynı zamanda yıl boyunca etkinlikler ve canlı müzik fırsatları da bulunmaktadır.
Porsuk Çayı Ulaşım
Kış aylarında Eskişehir'de hava sıcaklıklarının sıfırın altına düşmesi ile birlikte aşırı soğuk bir iklim yaşanırken, Porsuk Çayı buz tabakası ile kaplanmaktadır ve şehirde kış mevsiminde dahi apayrı bir görüntü oluşturmaktadır. Bu kadar farklı güzelliği bünyesinde bulunduran ve şehre gerçekten çok önemli bir katkı sunan Porsuk Çayı, 3 farklı yol ile ulaşabileceğiniz bir turizm destinasyonudur.
Porsuk Çayı'na tramvay vasıtasıyla ulaşmak istediğinizde, daha pratik bir tercih olarak SSK hattını kullandığınızda İsmet İnönü durağında indikten sonra kolaylıkla Adaların başlangıç sokağına ulaşabilirsiniz. Farklı bir yöntemde Eskişehir şehir merkezine otomobil vasıtasıyla ulaştıktan sonra Doktorlar Caddesi itibarıyla Porsuk Çayı’nı görebilirsiniz. Son bir tercih olarak tren yolculuğu ile birlikte Eskişehir durağında indikten sonra sadece 400 metre gibi bir yürüme mesafesi ardından Porsuk Çayı'na ulaşabilirsiniz.
Eskişehir Porsuk Çayına şehir dışından ulaşmak için kara yolunu tercih etmek isterseniz Eskişehir Otobüs Firmaları'nı inceleyerek uygun fiyatlı Eskişehir otobüs bileti satın alabilirsiniz. Yine Eskişehir'e tren yolunu kullanarak da ulaşmayı tercih ederseniz, bunun için Ankara Eskişehir Yüksek Hızlı Tren saatlerini inceleyebilirsiniz, Yine Eskişehir-Denizli arası sefer düzenleyen Pamukkale Ekspresi'ni de kullanabilirsiniz.